Week 49
Schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025 aan banden
Met ingang van 1 januari 2025 zal de Belastingdienst actief gaan optreden tegen de zogenaamde schijnzelfstandigheid van ZZP-ers. De afgelopen jaren werd er niet gehandhaafd en werden afspraken tussen opdrachtgevers en ZZP-ers gedoogd, ténzij er sprake was van kwaadwillendheid of indien instructies van de Belastingdienst niet werden opgevolgd. Dit “handhavingsmoratorium” wordt per 1 januari 2025 opgeheven.
Gevolgen?
De gevolgen kunnen ingrijpend zijn, zowel voor de opdrachtgever/werkgever als voor de opdrachtnemer/werknemer.
Indien blijkt dat de afspraken met een ZZP-er kwalificeren als een dienstverband, kan dat voor de opdrachtgever tot naheffingen voor de loonheffingen (en zelfs pensioenpremies) leiden. 2025 wordt als een overgangsjaar beschouwd en wordt er nog geen vergrijpboete opgelegd als de opdrachtgever kan bewijzen dat stappen gezet worden tegen schijnzelfstandigheid.
Ook worden geen naheffingen met terugwerkende kracht vóór 1 januari 2025 opgelegd, tenzij er sprake is van kwaadwillendheid óf indien in strijd met een eerdere aanwijzing is gehandeld.
Naast de fiscale consequenties, kunnen ook de arbeidsrechtelijke gevolgen ingrijpend zijn. Zo kunnen schijn-ZZPers zich op het standpunt stellen dat er feitelijk sprake is van een arbeidsovereenkomst en een beroep doen op bijvoorbeeld loondoorbetaling bij ziekte, ontslagbescherming, transitievergoeding en toepasselijkheid van CAO regelingen.
Opdrachtnemers die achteraf blijken te kwalificeren als werknemer, moeten er rekening mee houden dat zij met terugwerkende kracht belastingvoordelen moeten terugbetalen.
Het is dus van belang dat u de juiste stappen neemt om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Uiteraard kunnen wij u hierin adviseren.
Toetsing zelfstandigheid
In het zogenaamde “Deliveroo” arrest heeft de Hoge Raad criteria geformuleerd voor de beoordeling van de arbeidsrelatie. Die criteria zijn niet zwart wit, maar zijn handvaten. Uitgangspunt is dat alle “alle omstandigheden van het geval, in onderlinge samenhang bezien” beoordeeld moeten worden. De feitelijke situatie is dus bepalend.
De Hoge Raad heeft de volgende elementen geformuleerd die een rol spelen bij de vraag of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of juist niet:
- De aard en duur van de werkzaamheden;
- De wijze waarop de werkzaamheden en werktijden bepaald worden;
- De inbedding van het werk en degene die de werkzaamheden verricht in de organisatie en de bedrijfsvoering van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht;
- Het al dan niet bestaan van de verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
- De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
- De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd;
- De hoogte van de beloning;
- De vraag of degene die de werkzaamheden verricht daarbij commercieel risico loopt;
- De vraag of degene die de werkzaamheden verricht zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen (bijvoorbeeld bij het verwerven van een reputatie, bij acquisitie, aantal opdrachtgevers en de duur waarvoor hij voor opdrachtgevers werkt).
Inmiddels is een wetsvoorstel in de maak waarin bijvoorbeeld wordt aangegeven dat een uurtarief van € 33,00 of minder, vermoed een arbeidsovereenkomst te zijn.
Wat kunt u zelf doen om schijnzelfstandigheid te voorkomen?
Van belang is dat u zoveel mogelijk stappen neemt om schijnzelfstandigheid te voorkomen
Op de website van de rijksoverheid kan een keuzehulp ingevuld worden die een indicatie geeft bij de beoordeling van de arbeidsrelatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/aanpak-schijnconstructies/maatregelen-tegen-schijnconstructies
Ook is een vragenlijst gepubliceerd die meer duidelijkheid biedt over de arbeidsrelatie (webmodule: https://ondernemersplein.kvk.nl/webmodule-beoordeling-arbeidsrelatie/#art:naar-webmodule).
Mocht u nog gebruik maken van een door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst, dan dient u er rekening mee te houden dat die modelovereenkomsten na 1 januari 2025 niet meer gehanteerd worden. Bestaande modelovereenkomsten worden voor de resterende looptijd nog wel geëerbiedigd.
Laat u adviseren
Indien u twijfelt of uw afspraken met ZZP-ers standhouden of dat deze toch als een dienstbetrekking moeten worden aangemerkt, laat u dan door ons adviseren en de door u gehanteerde documenten controleren.
Mochten er vragen of opmerkingen zijn, neem dan gerust contact met ons op via 0413 – 27 12 19
Voor vragen kun je altijd bellen, binnen lopen of e-mailen.
Astrid, Beppie, Heidi, Rob, Stefan en Vivian